Тус худэлмэри хадаа 1312 дугаар 2004 оной мартын 9 Россиин Федерациин һуралсалай министерствын тогтоолнууд, 889 дугаар 2010 оной августын 30 хубилагдаан һуралсалай министерствын тогтоолнууд, 1089 дугаар 2004 оной мартын 5-най һуралсалай министерствын захиралта дээрэ ундэһэлжэ зохеогдоһон, творческоор хэрэглэхэ гэһэн удхатайгаар байгуулагдаһан туршалгын программа баримтална.
Гэхэтэй хамта арадай аман зохеол аман угын, уран һайханай литература бэшэмэл угын искусство, тиимэЬээ уран зохеол зохеоходоо уран хурса, шэмэг удхатай угэ гол тулэб аргануудай нэгэн болоно.
Нугөө талаһаа, уран зохеол хун тухай, тэрэнэй доторой байдал, хуниие тойрон байһан оршон байдал, байгаали, хунэй ажабайдал, арад зоной ажамидарал г.м. тухай зохеогдоһон байдаг. Бодото юумэнууд, унэн болоһон уйлэ хэрэгууд, бодото байдал уран зохеолой, уран һайханай литературын ундэһэн боложо хэрэглэгдэдэг. Уран зохеолшо бодото байдал дээрэ ундэһэлжэ, тэрэниие һажаажа, ухаан бодолойнгоо хусөөр, һанаагаараа тэрэниие уран гое болгожо, ном соогоо уран һайханаар, гоеор зохеогдоһон байдал бии болгодог, энэ байдалынь унэн бодото байдалда адлирхуу байдаг гэжэ һурагшадта ойлгуулха шухала.
Уран һайханай литература гу, али уран зохеол шудалан узэлгын гол зорилгонууд гэбэл: уран һайханай литература хунэй, хун турэлтэнэй ажамидаралда тусхай һуури эзэлдэг, тэдэнэй хугжэлтэдэ айхабтар ехэ удха шанартай гэжэ ойлгуулха;
уран һайханай литература шудалан узэлгэ хадаа турэл арадайнгаа ба бэшэшье арадуудай соел болбосорол, ёһо заншал ойлгожо абалгын тусгаар арга гэжэ ойлгуулха;
- искусствын этико-эстетическэ компонент байгуулха гуманитарна ойлгосонуудые тайлбарилжа угэхэ;
- уран зохеол уншаха дуратай болгохо, гое һайханиие наринаар ойлгодог мэдэрэл хумуужуулхэ;
- бодото байдал, ажабайдал ба искусство, оршон тойрониие зубеер сэгнэжэ, тэдэндэ унэтэй сэнтэйгээр хандахые һургаха;
- аман ба бэшэмэл хэлэлгэдэ hургаха, тэрэниие хугжээхэ;
- һурагшад уран һайханай зохеол зубөөр, хусэд дуурэнээр хадуужа абаха, шэнжэлжэ, сэгнэжэ һураха гол тулэб теоретико-литературна, эстетическэ ойлгосонуудтай болохо еһотой.
Уран һайханай литература зубөөр, хусэд дуурэнээр, гунзэгыгөөр ба өөрынгө
ажамидаралда туһатайгаар ойлгожо абахын тула литературын теоридо онсо анхаралаа хандуулан, һурагшадые ойлгомжын аппарадтай болгохо. Уран һайханай литературые угын искусство гэжэ шэнжэлэн узэлгэ, текстнуудэй удха зубөөр гаргажа һургалга.
Энэ программа базова теоретико-литературна ойлгосонууд дээрэ ундэһэлжэ, тэдэниие гол принцип болгон байгуулагдаа. 9 - дэхи класста һурагшадай урда жэлнуудтэ ойлгожо абаһан мэдэсэ, шадабари буридхэжэ ябталагдана ба һурагшадые историко-литературна курс узэлгэдэ бэлэдхэнэ. Ондоогоор хэлэхэдэ, 9 -дэхи класста литература узэлгын нэгэ шата дуурэжэ, нугөө шатада оролгын бэлэдхэл эхилнэ.
Арадай аман зохеолнуудгуйгөөр литературын асуудалнууд, илангаяа уран һайханай еһо заншал, литературна хугжэлтын, ментальна еһо заншалнууд г.м. хусэд һайнаар ойлгогдохогуй. Гэхэтэй хамта уран һайханай литература хадаа арадай аман зохеолой ургэлжэлэл гэжэ хэлэхэдэ болоно.
Туд программа бэелуулхэдээ, ойлгожо абаһан мэдэсыень шалгахадаа коммуникативно¬творческо ажалнуудые унгэргэхэ: творческо(зохеон байгуулгын) мастерской, практикум, даабари, шэлэжэ абаһан зохеолоо бэеэ даагаад анализ хэлгэ, дун гаргалгын уншагшадай рецензии и г.м.